De schrijfsters van dit verhaal zijn Betje Wolff en Aagje Deken.
De briefroman is uitgegeven in 1782 en wordt beschouwd als de eerste Nederlandse roman.
Wat maakt een briefroman zo bijzonder?
Bij een briefroman ligt het vertelperspectief niet bij slechts één personage of bij een alwetende verteller. De brieven met verschillende afzenders zorgen ervoor dat wij in het brein kruipen van meerdere personages. Ook betekent dit dat er verschillende schrijfstijlen aanwezig zijn omdat elke brief door een eigen persoon wordt geschreven.
Ik vind het persoonlijk een leuke vorm, al zou ik niet al mijn boeken zo willen lezen. Het ligt er natuurlijk aan wat het verhaal is, want een briefroman is niet voor elk verhaal een geschikte vorm. Wat ik fijn vind is dat je de personages leert kennen door wat zij zelf te zeggen hebben. Je komt achter bepaalde eigenschappen door hun eigen woorden, in plaats van dat een alwetende verteller die simpelweg noemt. Bijvoorbeeld: Doordat Sara haar ervaringen en gevoelens deelt met haar vrienden en voogd leren wij dat zij levenslustig is. Dit 'uitzoeken' van zulke eigenschappen is vele malen leuker dan als een alwetende vertellen dit zou zeggen: 'Sara Burgerhart was een levenslustige meid'. Bovendien schept dat niet een duidelijk beeld, terwijl concrete voorbeelden en ervaringen dat wél doen. Naar mijn mening maakt dat het verhaal levendiger.
Wat maakt een briefroman zo bijzonder?
Bij een briefroman ligt het vertelperspectief niet bij slechts één personage of bij een alwetende verteller. De brieven met verschillende afzenders zorgen ervoor dat wij in het brein kruipen van meerdere personages. Ook betekent dit dat er verschillende schrijfstijlen aanwezig zijn omdat elke brief door een eigen persoon wordt geschreven.
Ik vind het persoonlijk een leuke vorm, al zou ik niet al mijn boeken zo willen lezen. Het ligt er natuurlijk aan wat het verhaal is, want een briefroman is niet voor elk verhaal een geschikte vorm. Wat ik fijn vind is dat je de personages leert kennen door wat zij zelf te zeggen hebben. Je komt achter bepaalde eigenschappen door hun eigen woorden, in plaats van dat een alwetende verteller die simpelweg noemt. Bijvoorbeeld: Doordat Sara haar ervaringen en gevoelens deelt met haar vrienden en voogd leren wij dat zij levenslustig is. Dit 'uitzoeken' van zulke eigenschappen is vele malen leuker dan als een alwetende vertellen dit zou zeggen: 'Sara Burgerhart was een levenslustige meid'. Bovendien schept dat niet een duidelijk beeld, terwijl concrete voorbeelden en ervaringen dat wél doen. Naar mijn mening maakt dat het verhaal levendiger.
Samenvatting
De hoofdpersoon Sara Burgerhart is een weeskind, tevens enig kind. Na de dood van haar ouders kregen twee personen de voogdij over haar: Abraham Blankaart, een vriend van haar vader, die echter veel reist en Suzanne Hofland, haar gierige, uitbuitende tante. Bij haar tante spendeert ze het meeste van haar tijd en daar heeft ze een ellendig leven. Ze krijgt weinig en slecht voedsel te eten, moet zich armoedig kleden en mag niets leuks doen. Ze moet streng volgens de Bijbel leven.
De hoofdpersoon Sara Burgerhart is een weeskind, tevens enig kind. Na de dood van haar ouders kregen twee personen de voogdij over haar: Abraham Blankaart, een vriend van haar vader, die echter veel reist en Suzanne Hofland, haar gierige, uitbuitende tante. Bij haar tante spendeert ze het meeste van haar tijd en daar heeft ze een ellendig leven. Ze krijgt weinig en slecht voedsel te eten, moet zich armoedig kleden en mag niets leuks doen. Ze moet streng volgens de Bijbel leven.
Terwijl Blankaart in het buitenland is schrijft Sara aan hem over hoe verschikkelijk zij het heeft. Uiteindelijk krijgt zij toestemming van hem om in een kosthuis te gaan wonen bij de weduwe Spilgoed, in Amsterdam. Daar heeft ze het wél naar haar zin, want de andere meiden die er wonen worden al snel haar vriendinnen en al snel krijgt ze aandacht van jonge mannen.
Tijdens deze geweldige tijd schrijft Sara naar haar vriendinnen en voogd over haar ondernemingen. Ze vertelt over de vele mannen die haar achterna zitten en hoe zij niet kan kiezen. Hendrik Edeling is een van haar minnaars, die zich serieus aan Sara wil binden. Sara voelt echter meer voor R. die haar overal mee naartoe neemt. R. is in tegenstelling tot Hendrik niet serieus over zijn relatie met Sara en is slechts geïnteresseert in haar lichaam. Sara is te naïef om dit in te zien.
Sara wijst Hendrik op een gegeven moment af, want haar vrije geest en levenslust past niet goed bij zijn serieuze persoonlijkheid. Blankaart wil dat Sara met Hendrik verdergaat en hij probeert zijn vader over te halen om een huwelijk toe te staan, want die wil niet dat zijn Lutherse zoon met een gereformeerde trouwt.
Tijdens deze geweldige tijd schrijft Sara naar haar vriendinnen en voogd over haar ondernemingen. Ze vertelt over de vele mannen die haar achterna zitten en hoe zij niet kan kiezen. Hendrik Edeling is een van haar minnaars, die zich serieus aan Sara wil binden. Sara voelt echter meer voor R. die haar overal mee naartoe neemt. R. is in tegenstelling tot Hendrik niet serieus over zijn relatie met Sara en is slechts geïnteresseert in haar lichaam. Sara is te naïef om dit in te zien.
Sara wijst Hendrik op een gegeven moment af, want haar vrije geest en levenslust past niet goed bij zijn serieuze persoonlijkheid. Blankaart wil dat Sara met Hendrik verdergaat en hij probeert zijn vader over te halen om een huwelijk toe te staan, want die wil niet dat zijn Lutherse zoon met een gereformeerde trouwt.
Sara zal haar fouten onder ogen komen. R. neemt haar mee naar zijn landhuis waar hij haar probeert te misbriken. Sara ziet eindelijk in wat voor een man hij is en ze kan ontsnappen. Dagen na het voorval voelt ze zich nog ziek en miserabel. Hendrik komt haar bezoeken uit bezorgheid, waardoor Sara toch weer wat voor hem begint te voelen. Blankaart heeft ondertussen Hendrik's vader over kunnen halen om een huwelijk toe te staan en dit vindt ook uiteindelijk plaats. Zij krijgen een zoontje en leven een gelukkig leven.
Het verhaal kent ontzettend veel vertakkingen en kleine verhaaltjes die op de achtergrond spelen, maar veel daarvan zijn niet van belang bij Sara's verhaal. Dit zijn bijvoorbeeld verhalen over relaties die ontstaan tussen kennissen of vrienden van haar.
Thema
De opvoeding van jonge vrouwen en de voorbereiding op het huwelijk. Dit zal ik uitleggen aan de hand van motieven:
1. Sara ontvangt meerdere opvoedkundige brieven van Abraham Blankaart, Susanna Hofland en een weduwe genaamd Willis.
2. Het motto van het boek luidt:
Gestrengheid vormt toch nooit het zagte har der Jeugd;
Uw norsch gelaat doet haar voor hare pligten schrikken:
En gij, Ligtvaardigheid, die afleidt van de deugd,
Terug! Uw adem kan het zaad der Deugd verstikken.
Voor u, o Wijsheid die geduld aan liefde paart
En scherts met ernst verbindt, is deeze post bewaart.
De schrijfsters willen met dit motto zeggen dat zij van mening zijn dat de opvoeding niet gedomineerd moet worden door strengheid.
3. Sara worstelt het hele verhaal door met de bemoeienis van haar familie en vrienden over haar toekomstige bruidegom en zijzelf zit ook in de knoop met haar twijfels over met wie ze wil trouwen.
3. Sara worstelt het hele verhaal door met de bemoeienis van haar familie en vrienden over haar toekomstige bruidegom en zijzelf zit ook in de knoop met haar twijfels over met wie ze wil trouwen.
Mening
Ik vond het wel een fijn boek om te lezen, al was het taalgebruik hier en daar moeilijk om doorheen te komen. Het verhaal zelf vond is best leuk, zeker omdat het gaat om zaken van alle tijden. Het is grappig om een boek uit de 18e eeuw te lezen over een meisje dat alleen lol wil hebben en met mannen aan de haal wil. Het lijkt juist zo'n onderwerp voor de tegenwoordige tijd! Het helpt ook wel met het begrijpen van die tijd. Zo zie je maar dat mensen niet zoveel zijn verandert en door de eeuwen heen altijd de wens hebben om te genieten van het leven en de liefde.
Ik vond het wel een fijn boek om te lezen, al was het taalgebruik hier en daar moeilijk om doorheen te komen. Het verhaal zelf vond is best leuk, zeker omdat het gaat om zaken van alle tijden. Het is grappig om een boek uit de 18e eeuw te lezen over een meisje dat alleen lol wil hebben en met mannen aan de haal wil. Het lijkt juist zo'n onderwerp voor de tegenwoordige tijd! Het helpt ook wel met het begrijpen van die tijd. Zo zie je maar dat mensen niet zoveel zijn verandert en door de eeuwen heen altijd de wens hebben om te genieten van het leven en de liefde.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten